Τα θύματα της Εβραϊκής Κοινότητας Θεσσαλονίκης τίμησε χθες, Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2020, Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με μια εκδήλωση βαρύνουσας σημασίας που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά, στο κατάμεστο Αμφιθέατρο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ.
Ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, επισήμανε ότι «η σημερινή εκδήλωση, που γίνεται για πρώτη φορά, μπορεί να θεωρηθεί ως “οφειλή” για τη σιωπή που είχε επιδείξει η πολιτεία και η πόλη μας απέναντι στην Εβραϊκή Κοινότητα μέχρι πολύ πρόσφατα».
Επιπρόσθετα, ο Πρύτανης του ΑΠΘ απαρίθμησε τις δράσεις του Αριστοτελείου σχετικά με την ανάδειξη της ιστορίας του Ολοκαυτώματος και της απόδοσης τιμής στα θύματά του, λέγοντας συγκεκριμένα: «Σήμερα δύο μνημεία κοσμούν το ΑΠΘ, αυτό του Παλαιού Εβραϊκού Νεκροταφείου και το δεύτερο φιλοτεχνημένο από τον Καθηγητή Ξενή Σαχίνη έργο για τους Εβραίους φοιτητές του ΑΠΘ στην είσοδο της Αίθουσας Τελετών. Έχουμε επίσης τη χαρά να διαθέτουμε διδάσκοντες υψηλού επιστημονικού κύρους που διοχετεύουν την ενεργητικότητά τους στη διδασκαλία αντικειμένων σχετικών με τον ελληνικό εβραϊσμό, τον αντισημιτισμό, το Ολοκαύτωμα και την Εβραϊκή Κοινότητα της Θεσσαλονίκης».
Ο κ. Παπαϊωάννου πρόσθεσε, επίσης, ότι «από το 2011 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο μέσα από την πάντοτε φιλόξενη Βιβλιοθήκη μας συγκαταλέγεται ανάμεσα στα ελάχιστα ιδρύματα στην Ευρώπη που προσφέρουν πρόσβαση στη μεγαλύτερη συλλογή οπτικοακουστικών μαρτυριών επιζώντων του Ολοκαυτώματος, του USC Shoah Foundation. Παράλληλα, έχουμε στο ενεργητικό μας μία σειρά από ιδιαίτερα επιτυχημένα σεμινάρια και συνέδρια για τους εκπαιδευτικούς, τόσο της Πρωτοβάθμιας όσο και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε αγαστή συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Γερμανικό Προξενείο της πόλης μας».
Ακόμη, ο κ. Παπαϊωάννου ανακοίνωσε ότι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο θα χρηματοδοτήσει την προσπάθεια του Τμήματος Κινηματογράφου του ΑΠΘ για την παραγωγή ντοκιμαντέρ, που αφορά την εξόντωση των εβραϊκών πληθυσμών της Θεσσαλονίκης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κλείνοντας τον λόγο του, ο Πρύτανης του ΑΠΘ δήλωσε ότι «θα συνεχίσουμε να είμαστε παρόντες στις εκδηλώσεις αυτές και θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας, ώστε να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή. Γιατί πολύ απλά, η μνήμη μάς “οχυρώνει” απέναντι στις ακρότητες και τη βαρβαρότητα του παρελθόντος».
Στον χαιρετισμό του ο Αντιπρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Λάζαρος Σεφιχά, ευχαρίστησε θερμά το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο για τη διοργάνωση της συγκεκριμένης εκδήλωσης και υπογράμμισε τη σημασία διατήρησης της μνήμης του Ολοκαυτώματος.
«Θέλουμε την ανάδειξη της ιστορικής πραγματικότητας, την έρευνα και την προβολή της ιστορίας της πόλης μας, γιατί αυτό κάνει ορατό το τι χάθηκε -τι έχασε η πόλη, η Πατρίδα μας- και λειτουργεί παράλληλα ως ανάχωμα στη στοχευμένη διαστρέβλωση που επιχειρείται. Θέλουμε την υπόμνηση των γεγονότων. Όχι μόνο γιατί πρέπει να θυμόμαστε, αλλά γιατί αυτό το “θυμόμαστε” πρέπει να είναι ο καταλύτης για την εκκίνηση μιας βαθύτερης συζήτησης, μιας κουβέντας που έχει να κάνει με το τι άνθρωποι θέλουμε να είμαστε. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τα τελευταία χρόνια έχει δείξει έμπρακτα πως επιθυμεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας», είπε συγκεκριμένα ο κ. Σεφιχά.
Ολοκληρώνοντας τον λόγο του, ο κ. Σεφιχά υπογράμμισε ότι «μέσα από όλες αυτές τις προσπάθειες που έχουν να κάνουν με το Ολοκαύτωμα ο πιο ουσιαστικός στόχος είναι να σμιλέψουμε μια καλύτερη ανθρώπινη στάση. Η σημερινή εκδήλωση θεωρώ ότι αποτελεί ένα ακόμα βήμα σε αυτόν τον δύσκολο δρόμο που κάνουμε πλέον μαζί».
Η κεντρική ομιλία της εκδήλωσης με θέμα «Η διδασκαλία του Ολοκαυτώματος στην εκπαίδευση» δόθηκε από την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ Ελένη Χοντολίδου και την Ιστορικό Δρ. Ρένα Μόλχο.
Η Ιστορικός Δρ. Ρένα Μόλχο εξήγησε ότι «το Ολοκαύτωμα είναι η πιο ακραία μορφή γενοκτονίας όχι για το πόσο υπέφεραν τα θύματα, ούτε για τον αριθμό τους, αλλά μόνο γιατί γεννήθηκαν και κυνηγήθηκαν παντού στη γη». Τόνισε, ακόμη, ότι η διδασκαλία του Ολοκαυτώματος «πρέπει να εστιάσει στον αντισημιτισμό, επειδή μετέβαλε τους Εβραίους σε σύμβολα μίσους, και στην αποκατάσταση των Εβραίων ως ιστορικών υποκειμένων».
Τη σημασία της διδασκαλίας του Ολοκαυτώματος σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης καθώς και τρόπους σχετικά με την υλοποίησή της ανέπτυξε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ Ελένη Χοντολίδου. «Το Ολοκαύτωμα μπορεί να διδαχτεί σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης με διαφορετικό, φυσικά, τρόπο σε κάθε βαθμίδα. Μπορεί, επίσης, να διδαχτεί στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας ή της Λογοτεχνίας, ακόμη και των Θρησκευτικών, εάν αυτά είναι Ηθική. Αυτό που είναι απαράδεκτο είναι να θυμόμαστε το Ολοκαύτωμα μία φορά τον χρόνο και να νομίζουμε ότι ξεμπερδεύουμε με το χρέος μας», τόνισε η κ. Χοντολίδου.
Βασικό κομμάτι της εκδήλωσης αποτέλεσε η Έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης 1873-1917», την οποία διοργάνωσε η Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης του ΑΠΘ. Την επιμέλεια της έκθεσης είχαν οι: Αντώνης Σαραγιώτης, Στάθης Αμανατίδης, Χρυσούλα Χαζηράκη. Πρόκειται για 25 φωτογραφίες από τη δωρεά του Ιωάννη Μέγα προς τη Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης του ΑΠΘ και ειδικότερα από τη συλλογή των φωτογραφιών και καρτ-ποστάλ της Εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης της περιόδου 1873-1917.
Πριν από την εκδήλωση πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων από τις Πρυτανικές Αρχές του ΑΠΘ και την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης στο Μνημείο του Παλαιού Εβραϊκού Νεκροταφείου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, ως Εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, η Δημοτική Σύμβουλος Ιωάννα Σπανού, ως εκπρόσωπος του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, ο Εκπρόσωπος της Ναυτικής Διοίκησης Βορείου Ελλάδος, η Εκπρόσωπος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Θεσσαλονίκης Αικατερίνη Μπάτζιου-Καρακάση, Κοσμήτορες Σχολών, Πρόεδροι Τμημάτων, Μέλη ΔΕΠ και διοικητικοί υπάλληλοι του ΑΠΘ.
Επισυνάπτονται φωτογραφίες από την εκδήλωση:
Φωτογραφία 1: Ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, καταθέτει στεφάνι στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, στο Μνημείο του Παλαιού Εβραϊκού Νεκροταφείου στο ΑΠΘ.
Φωτογραφία 2: (από αριστερά) Ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, Αν. Καθηγητής Ευστράτιος Στυλιανίδης, ο Αντιπρύτανης Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του ΑΠΘ, Καθηγητής Χαράλαμπος Φείδας, ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, ο Αντιπρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Λάζαρος Σεφιχά, ο Αντιπρύτανης Διοικητικών Υποθέσεων του ΑΠΘ, Καθηγητής Ανδρέας Γιαννακουδάκης, ο Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας του ΑΠΘ, Καθηγητής Δημήτριος Κωβαίος, και ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, στο Μνημείο του Παλαιού Εβραϊκού Νεκροταφείου στο ΑΠΘ.
Φωτογραφία 3: Ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, απευθύνει χαιρετισμό στην εκδήλωση.
Φωτογραφία 4: Ο Αντιπρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Λάζαρος Σεφιχά, απευθύνει χαιρετισμό στην εκδήλωση.
Φωτογραφία 5: (από αριστερά) Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ, Ελένη Χοντολίδου, και η Ιστορικός Δρ. Ρένα Μόλχο.
Φωτογραφία 6: Στιγμιότυπο από την εκδήλωση.
Φωτογραφία 7: Άποψη από την έκθεση φωτογραφίας «Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης 1873-1917».