Η συγκρότηση ιστορικών αρχείων και η διάθεσή τους σε ερευνητές και φοιτητές που ασχολούνται με την ιστορία αποτελούν προϋποθέσεις για τη μελέτη της κοινωνικής εξέλιξης των θεσμών.
Το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης παρέλαβε το αρχείο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, το οποίο περιλαμβάνει και αρχεία προηγούμενων ιδρυμάτων μόρφωσης των δασκάλων που λειτούργησαν στη Θεσσαλονίκη:
- Υποδιδασκαλείου Αρρένων Θεσσαλονίκης
Το Υποδιδασκαλείο λειτούργησε από το 1901 μέχρι το 1913. Ήταν ενταγμένο στο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και διέπονταν από τις διατάξεις του κανονισμού της ελληνικής κοινότητας της πόλης.
Το αρχείο περιλαμβάνει μαθητολόγιο, βαθμολόγιο και βιβλίο απολυτηρίων.
- Διδασκαλείου Αρρένων και Μεικτού Διδασκαλείου Θεσσαλονίκης
Το Διδασκαλείο Αρρένων Θεσσαλονίκης λειτούργησε ως τριτάξιο (ν. 381, Φ.Ε.Κ. 335/19-11-1914) από το 1914 μέχρι το 1929, ενώ από το 1926 μέχρι το 1932 λειτουργούσε παράλληλα ως εξατάξιο Αρρένων (ν. 3182, Φ.Ε.Κ. 187/7-8-1924). Από το 1929 άρχισε να λειτουργεί το πεντατάξιο Μεικτό Διδασκαλείο, που θεσμοθετήθηκε στο πλαίσιο της βενιζελικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1929 (ν. 4368, Φ.Ε.Κ. 291/17-8-1929).
Το αρχείο περιλαμβάνει βιβλία πρωτοκόλλου, γενικούς και ειδικούς ελέγχους, πρακτικά διευθυντή, διδακτικού προσωπικού, σχολικής επιτροπής, απολυτηρίων εξετάσεων και βιβλία υλικού.
- Διδασκαλείου Θηλέων Θεσσαλονίκης
Το τριτάξιο Διδασκαλείο Θηλέων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε με το νόμο 381 του 1914 (Ε.τ.Κ. αρ. 335/19-11-1914). Από το 1925 μετατρέπεται σε εξατάξιο (ν. 3182, Φ.Ε.Κ. 187/7-8-1924) και από το 1929 σε πεντατάξιο μεικτό, οπότε τα αρχεία της τελευταίας περιόδου περιλαμβάνονται στα αρχεία του Διδασκαλείου Αρρένων.
Το αρχείο του Διδασκαλείου Θηλέων περιλαμβάνει μαθητολόγια, βιβλία πρωτοκόλλων, γενικών και ειδικών ελέγχων, παιδαγωγικών συνεδριών, πιστοποιητικών σπουδών, απολυτηρίων εξετάσεων και υλικού.
- Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης
Η Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1933 με το νόμο 5802 (Φ.Ε.Κ. 286/29-9-1933) και λειτούργησε ανελλιπώς μέχρι το 1990 με μια διακοπή –από το 1971 μέχρι το 1974– οπότε συγχωνεύτηκε με την αντίστοιχη σχολή της Φλώρινας.
Είναι το πλουσιότερο αρχείο και περιλαμβάνει βιβλία πρωτοκόλλου, πράξεων διευθυντή, προσωπικού, ελέγχων, βαθμολογίων, μητρώων, πιστοποιητικών σπουδών, πρακτικά συλλόγου σπουδαστών και συμβουλίου διοίκησης, βιβλία διδασκόμενης ύλης, απουσιών, παρουσίας καθηγητών, σχολικής εφορίας, βιβλιοθήκης, υλικού, Ταμείου Σχολικής Εφορίας, και Διαχείρισης Φοιτητικών Συσσιτίων, μισθολόγια και πολλά λιτά έγγραφα. Το αρχείο είναι αναλυτικά – χρονολογικά καταγραμμένο και διαθέσιμο στους ερευνητές.