Μνημόνιο και Σύμφωνο συνεργασίας, γύρω από θέματα που συμβάλλουν στην εξέλιξη της έρευνας και στη μελέτη της τοπικής ιστορίας θα υπογράψουν ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης και ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Περικλής Α. Μήτκας, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2017 και ώρα 19.00, στην Αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» του Δημαρχείου.
Το σχέδιο του Μνημονίου αναφέρεται στις κοινές δράσεις που θα αναπτυχθούν με τη συνεργασία του Ιστορικού Αρχείου του Δήμου και των Σχολών του ΑΠΘ σε επιστημονικά ζητήματα. Το Σύμφωνο συνεργασίας περιλαμβάνει το κοινό πλαίσιο δράσης σε θέματα βιβλιοθηκών, αρχείων και συλλογών και αφορά τη συνεργασία της Κεντρικής και των Περιφερειακών Δημοτικών Βιβλιοθηκών του Δήμου Θεσσαλονίκης με τη Βιβλιοθήκη και το Κέντρο Πληροφόρησης του ΑΠΘ.
Συγκεκριμένα, τα δύο μέρη συμφωνούν να συνεργαστούν στους ακόλουθους βασικούς άξονες:
• Εξοικείωση των ερευνητών των Σχολών του ΑΠΘ με το Ιστορικό Αρχείο μέσα από σεμινάρια στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης
• Διασφάλιση πρόσβασης των ερευνητών στο Ιστορικό Αρχείο για εκπόνηση εργασιών και μελετών σε πεδία όπως η τοπική αυτοδιοίκηση και η ιστορία της, η διοικητική επιστήμη, η πολιτική, η ιστορία του δικαίου
• Δυνατότητα κοινής υποβολής προτάσεων για ερευνητικά έργα και προγράμματα
• Δημοσίευση πορισμάτων επιστημονικής έρευνας με πρόσφορους τρόπους (επιστημονικά περιοδικά, τόμοι, μέσα ενημέρωσης)
• Δυνατότητα κοινής υποβολής προτάσεων για ερευνητικά έργα και προγράμματα
• Διοργάνωση κοινών ενημερωτικών εκδηλώσεων και ημερίδων
• Διασύνδεση του Καταλόγου των δημοτικών βιβλιοθηκών στην ενοποιημένη μηχανή αναζήτησης της Βιβλιοθήκης και του Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ
• Συνεργασία των δύο βιβλιοθηκών για την από κοινού υποβολή πρότασης χρηματοδότησης
Μετά την τελετή υπογραφής, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης θα ανακοινώσει, για πρώτη φορά δημόσια, την ιστορική σπουδαιότητα των άγνωστων και παγκοσμίως μοναδικών γαλλικών χειρόγραφων χαρτών του Αρχιπελάγους (1687), από τη Συλλογή Δωρεάς Ιωάννη Τρικόγλου, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, που υλοποιείται με αφορμή τα 90 χρόνια από την ίδρυση της βιβλιοθήκης του ΑΠΘ (1927) και τα 40 χρόνια από την πρώτη χειρόγραφη καταγραφή της Δωρεάς Τρικόγλου στο ΑΠΘ (1944).
Στη διάρκεια της εκδήλωσης θα μιλήσουν οι Ομότιμοι Καθηγητές του ΑΠΘ, ο ακαδημαϊκός Μιχαήλ Τιβέριος, ο Καθηγητής Ιστορίας Ιωάννης Χασιώτης, και ο Καθηγητής Χαρτογραφίας Ευάγγελος Λιβιεράτος, ενώ από πλευράς της Βιβλιοθήκης και του Κέντρου Πληροφόρησης AΠΘ ο Καθηγητής Ιωάννης Τζιφόπουλος. Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας Philippe Ray.
Αναφορικά με το περιεχόμενο της συλλογής Δωρεάς Ιωάννη Τρκόγλου, οι 16 χειρόγραφοι χάρτες υψηλής αισθητικής δεμένοι σε τόμο, απεικονίζουν τα κυκλαδίτικα νησιά Νάξο, Πάρο, Σίφνο, Μήλο, Ίο, Αντίπαρο, Κίμωλο, Πολύαιγο, Φολέγανδρο, Σίκινο, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κέρο, Κουφονήσια, καθώς και τα Κύθηρα με την Ελαφόνησο, σε μεγάλες κλίμακες, πρωτόγνωρες για την εποχή και για τη νησιωτική χαρτογραφία του Αιγαίου.
Το μοναδικό και ιδιαίτερα σημαντικό αυτό έργο, που ολοκληρώθηκε από τους Γάλλους μέσα σε περίπου δύο χρόνια (1685-1687), ήταν αποτέλεσμα μυστικών διαταγών και προδιαγραφών που δόθηκαν από τον Λουδοβίκο 14ο στους ναυτικούς και μηχανικούς του, για την επείγουσα και λεπτομερή χαρτογράφηση θαλάσσιων στρατηγικών τοποθεσιών της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου, στο χώρο όπου εκτείνονται οι από παλιότερα γνωστοί γεωστρατηγικοί ναυτικοί “σταθμοί” (σκάλες) της Γαλλίας στο Λεβάντε (Échelles du Levant).
