Μια πρωτοποριακή όσο και καινοτόμα μέθοδο αφομοίωσης της διδακτέας ύλης και αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών εφήρμοσε η Νομική Σχολή του ΑΠΘ στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού της προγράμματος «Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Νομικές Σπουδές».
Μόλις έκλεισε το Πανεπιστήμιο λόγω της πανδημίας και τα μαθήματα άρχισαν να διεξάγονται με τηλεδιάσκεψη, οι διδάσκοντες το Δίκαιο των Διεθνών Συναλλαγών έθεσαν σε κίνηση μια εικονική διαιτησία, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι φοιτητές του μαθήματος, οι οποίοι χωρίστηκαν σε ομάδες για να παίξουν όλους τους ρόλους των συμμετεχόντων σε μια διεθνή εμπορική διαιτησία: διαιτητικό κέντρο, διαιτητικό δικαστήριο, σύμβουλοι των μερών και μάρτυρες.
Από τις αρχές Απριλίου μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα, οι φοιτητές διεξήγαγαν το γραπτό μέρος της διαδικασίας, ανταλλάσσοντας δικόγραφα και υπομνήματα, όπως και σε μια πραγματική διαιτησία. Την Παρασκευή 12 Ιουνίου 2020, διεξήχθη η ακροαματική διαδικασία ενώπιον του «διαιτητικού δικαστηρίου», στην οποία συμμετείχαν όλοι οι φοιτητές εξ αποστάσεως, παίζοντας ο καθένας τον ρόλο του. Η διαδικασία αυτή αποτέλεσε και την προφορική τους εξέταση στο μάθημα, στην οποία θα συνεκτιμηθεί και η συμβολή τους στο γραπτό μέρος της διαδικασίας που προηγήθηκε και έπεται.
Η εικονική διαιτησία συνεχίζεται με την κατάθεση των υπομνημάτων των μερών μετά τη συζήτηση της υπόθεσης και θα ολοκληρωθεί με την έκδοση της διαιτητικής απόφασης στις αρχές Ιουλίου. Με τον τρόπο αυτό, οι φοιτητές θα έχουν διεξαγάγει μια εικονική εμπορική διαιτησία καθόλη τη διάρκεια του εξαμήνου τους, εφαρμόζοντας στην πράξη τον εναλλακτικό αυτό τρόπο επίλυσης διαφορών, αφού πρώτα διδάχθηκαν το θεσμικό του πλαίσιο.
Στον παρακάτω σύνδεσμο, μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την εξέλιξη της διαδικασίας:
http://mockarbitrationonline.blogspot.com/p/forum.html
Η ακροαματική διαδικασία είναι αναρτημένη και στο youtube:
Ο συντάκτης της υπόθεσης πάνω στην οποία διαγωνίστηκαν οι φοιτητές και Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Νομικών Σπουδών, Καθηγητής Παναγιώτης Γκλαβίνης, δήλωσε τα εξής:
«Πέραν των εγκυκλίων σπουδών τους, οι φοιτητές μας συνηθίζουν να συμμετέχουν κάθε χρόνο και σε διεθνείς διαγωνισμούς εικονικών δικών. Φέτος, δεν κατέστη εφικτό κάτι τέτοιο, καθώς δεν έγιναν οι περισσότεροι διαγωνισμοί στους οποίους συμμετέχουμε. Έτσι, στο μεταπτυχιακό μας των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, αξιοποιήσαμε ένα παλιό εργαλείο διεξαγωγής διεθνών εμπορικών διαιτησιών από απόσταση, με το οποίο έχω διεξαγάγει δύο διεθνείς διαγωνισμούς στο παρελθόν, από το 2013 μέχρι και το 2018, στους οποίους συμμετείχαν ομάδες φοιτητών από διάφορα ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια. Φέτος, το δοκιμάσαμε με μεγάλη επιτυχία ως κεντρική εκπαιδευτική δραστηριότητα σε ένα από τα μαθήματά μας. Το εργαλείο αυτό αξιοποιεί τις μεθόδους της σύγχρονης και της ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και συνδυάζει τη θεωρητική κατάρτιση με την πρακτική εφαρμογή της, ενώ σε επίπεδο εξέτασης εισάγει το στοιχείο “peer to peer” στην αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών. Ο ενθουσιασμός τους κατά τη συμμετοχή τους ήταν μεγάλος και απέδειξε ότι η καινοτομία στην εκπαιδευτική διαδικασία μπορεί να δώσει έξυπνες διεξόδους σε καταστάσεις εμπλοκής της κλασικής εκπαίδευσης που βιώνουμε».
Ο μεταπτυχιακός φοιτητής Γιώργος Νάπας, που διαδραμάτισε συντονιστικό ρόλο στο εγχείρημα αυτό από τη μεριά των φοιτητών, δήλωσε σχετικά:
«Η επιτακτική ανάγκη αναπροσαρμογής του τρόπου διδασκαλίας λόγω των απρόσμενων δεδομένων που προέκυψαν φέτος είχε ως αποτέλεσμα την οργάνωση μιας εναλλακτικής μορφής διδασκαλίας, που στόχευε στη σφαιρικότερη κατανόηση της ύλης του μαθήματος. Χάρη στο εγχείρημα αυτό, μάθαμε παίζοντας τους ρόλους των πρωταγωνιστών σε μια διεθνή εμπορική διαιτησία, κατανοώντας στην πράξη τους κανόνες διεξαγωγής της. Από τη μεριά μας, το είδαμε σαν πρόκληση να το φέρουμε σε πέρας εντός του τρέχοντος εξαμήνου, εκ παραλλήλου με τη διδασκαλία του μαθήματος που διεξαγόταν στο μεταξύ. Νομίζω πως το αποτέλεσμα ξεπέρασε τις προσδοκίες μας».
Η Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, Καθηγήτρια Ελισάβετ Συμεωνίδου-Καστανίδου, έκανε την ακόλουθη δήλωση για το θέμα:
«Συγχαίρω τους συναδέλφους και τους φοιτητές μας για την πρωτοβουλία αυτή. Αποδεικνύουν πως μπορούμε να ανεβάσουμε το επίπεδο σπουδών της Σχολής ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες, τις οποίες αντιμετωπίζουμε τον καιρό αυτό στη διδακτική και την εξεταστική διαδικασία. Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό εργαλείο μπορεί να αποτελέσει μια καλή πρακτική στον τομέα της νομικής εκπαίδευσης και θα μελετήσουμε την αξιοποίησή του με εφαρμογές και σε άλλους κλάδους του δικαίου».
Ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, δήλωσε τα εξής:
«Είναι γνωστές οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε το εξάμηνο αυτό για να μετατρέψουμε τη διδασκαλία μας σε εξ αποστάσεως και που ήδη αντιμετωπίζουμε για να αξιολογήσουμε εξ αποστάσεως και την επίδοση των φοιτητών μας. Στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίζω την προσπάθεια των συναδέλφων της Νομικής Σχολής να καινοτομήσουν κατά τη διδασκαλία και την εξέταση ενός μαθήματος από απόσταση, αποδεικνύοντας πως ακόμα και στις αντίξοες αυτές συνθήκες μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι, αν σκεφτούμε έξω από το κουτί».
