Συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τετάρτη 24 Νοεμβρίου 2021, στην Αίθουσα της Συγκλήτου του ΑΠΘ, με θέμα την ενημέρωση για το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου, με τίτλο: «Αθλητικός Εθελοντισμός, Αθλητισμός Αναψυχής και Άθληση για Όλους, Πνευματικός Αθλητισμός, Ηλεκτρονικός Αθλητισμός (e-sports), Εργασιακός Αθλητισμός και λοιπές τροποποιήσεις της αθλητικής νομοθεσίας».

Ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, επισήμανε ότι μοναδικός στόχος της Συνέντευξης Τύπου είναι να υπάρξει μία παρέμβαση στον δημόσιο διάλογο εκ μέρους του Πανεπιστημίου, σε σχέση με τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των Τμημάτων της Σχολής Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. «Η στόχευσή μας είναι καθαρά ακαδημαϊκή και επιστημονική. Το οφείλουμε στα νέα παιδιά, το οφείλουμε στους φοιτητές μας και σε όλους εκείνους τους νέους ανθρώπους που σκέπτονται να σπουδάσουν στο πεδίο της φυσικής αγωγής, σε οποιοδήποτε πανεπιστημιακό τμήμα της Ελλάδας, έτσι ώστε το αύριο να είναι ξεκάθαρο για όλους» υποστήριξε ο Πρύτανης του ΑΠΘ και ευχαρίστησε την Κοσμητεία της Σχολής Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, η οποία όπως χαρακτηριστικά είπε «εμφορούμενη από το άγχος για την αυριανή ημέρα των αποφοίτων, ανέλαβε την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της Συνέντευξης Τύπου».

Ο Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, Καθηγητής Γεώργιος Τζέτζης, δήλωσε «Η αποστολή των Τμημάτων Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) είναι να υπηρετούν την έρευνα και την εκπαίδευση στην άσκηση στην αναψυχή και στον αθλητισμό, προάγοντας την υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών κάθε ηλικίας. Στα προγράμματα σπουδών διδάσκεται ο αναψυχικός αθλητισμός τα τελευταία 30 χρόνια και έχουν πιστοποίηση από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης ΕΘΑΑΕ. Οι απόφοιτοι των ΤΕΦΑΑ γνωρίζουν τα γνωστικά περιεχόμενα των διαφορετικών επιστημονικών περιοχών και εξειδικεύονται έτσι ώστε να μπορούν να τα συνδυάζουν διεπιστημονικά για να διαχειρίζονται αποτελεσματικά την άσκηση ως μέσο βελτίωσης της ανθρώπινης κινητικής απόδοσης για τον αθλητισμό την αθλητική αναψυχή, τη φυσική δραστηριότητα και την υγεία. Ο νόμος Πλαίσιο 1268/82 όπως και στο ΠΔ του 2006 όρισε τους πτυχιούχους ΤΕΦΑΑ ως τους μόνους επαγγελματίες για την παροχή υπηρεσιών άσκησης στα γυμναστήρια αλλά και ο νόμος 2527/13 και ο Ν.1774/16 τους μόνους που μπορούν να παρέχουν προγράμματα άσκησης στα προγράμματα άθλησης για όλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.

Στον προτεινόμενο νομοσχέδιο, το μέρος Β με τίτλο “Αθλητισμός Αναψυχής και Άθληση για όλους” αρκετά άρθρα χρειάζονται τροποποίηση και ειδικότερα στο άρθρο 13 “Αθλητισμός αναψυχής και άσκηση για όλους” παρουσιάζεται η κατηγορία αναψυχικού αθλητισμού ως μια ξεχωριστή κατηγορία παραβλέποντας ότι η άσκηση είναι το μέσο για να επιτευχθούν στόχοι αθλητισμού, αναψυχής ή υγείας και ότι για τον σχεδιασμό, εφαρμογή και αξιολόγηση απαιτούνται επιστημονικές γνώσεις που κατέχουν οι απόφοιτοι ΤΕΦΑΑ. Εξάλλου, τα θέματα του οργανωτικού πλαισίου των προγραμμάτων άθλησης για όλους (Π.Α.γ.Ο.) και της αναψυχής έχουν ήδη ρυθμιστεί με τις διατάξεις του Ν.2527/8.10.2013/τεύχος Β΄ και Ν.1774/17.6.2016/τεύχος Β΄ όπου αναφέρεται ότι οι διαφορετικού τύποι άσκησης για διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, καλύπτονται πλήρως από τα περιεχόμενα των Τμημάτων Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της χώρας. Αναφέρει, επίσης, ότι οι πτυχιούχοι ΤΕΦΑΑ αποτελούν το βασικό προσωπικό των προγραμμάτων άθλησης για όλους. Το νομοσχέδιο προτείνει την απασχόληση των εκπαιδευτών στον τόσο ευαίσθητο χώρο των προγραμμάτων άσκησης για όλους, τα οποία εδώ και τέσσερις δεκαετίες υλοποιούνται από τους ΚΦΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και πρωτίστως απευθύνονται σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Προτείνεται το άρθρο αυτό να τροποποιηθεί ώστε να απασχολούνται μόνο απόφοιτοι ΤΕΦΑΑ.

Στο άρθρο 20 “Εκπαιδευτής” εισάγεται έναν νέος επαγγελματικός θεσμός του«εκπαιδευτή της άσκησης» απόφοιτου ΙΕΚ και προτείνει ότι για την άσκηση με στόχο την αναψυχή και την υγεία απαιτούνται τεχνικές γνώσεις και όχι επιστημονικές γνώσεις. Παραβλέπει ότι οι επαγγελματίες της άσκησης με στόχο την αναψυχή και την υγεία θα πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με επιστημονικές γνώσεις πανεπιστημιακού επιπέδου (ανατομίας εργοφυσιολογίας, βιοχημίας, βιοκινητικής, διδακτικής και παιδαγωγικής, ψυχολογίας και κινητικής συμπεριφοράς, προπονητικής, κινητικής μάθησης και ανάπτυξης, οργάνωσης και διοίκησης) και του συνδυασμού όλων αυτών για ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα άσκησης. Οι γνώσεις αυτές παρέχονται με εξειδικεύσεις στην αθλητική αναψυχή ή στον αθλητισμό τα τελευταία 30 χρόνια από τα ΤΕΦΑΑ. Σε μια προσπάθεια διαχωρισμού των πεδίων αναφέρει ότι ο εκπαιδευτής θα ασκεί το κοινό σε ειδικότητες που δεν διδάσκεται στις ΣΕΦΑΑ, υποστηρίζοντας έτσι ότι για τις ειδικότητες άσκησης των ΤΕΦΑΑ απαιτούνται επιστημονικές γνώσεις ενώ για αυτές που δεν διδάσκονται δεν απαιτούνται οι ίδιου επιπέδου γνώσεις.

Στον νόμο απουσιάζει η αναφορά των αποφοίτων ΤΕΦΑΑ από τον αθλητισμό αναψυχής. Άραγε ο απόφοιτος ΤΕΦΑΑ τετραετούς φοίτησης θα πρέπει να πάρει νέα εκπαίδευση και πιστοποίηση ως εκπαιδευτής αθλητικής αναψυχής από κάποιο ΙΕΚ;

Στο νομοσχέδιο υπονομεύεται η δημόσια υγεία και η ποιότητα ζωής των πολιτών αφού παραβλέπεται ότι επειδή η άσκηση διαταράσσει έντονα τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού, αν δεν γίνει στοχευμένα και με βάση τις επιστημονικές αρχές, αντί να βελτιώσει την υγεία ή την απόδοση, μπορεί να επιφέρει κινδύνους ή σημαντικά προβλήματα στη σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία τους. Υπονομεύει επίσης τη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση αφού με την εισαγωγή της επαγγελματικής ιδιότητας του «Εκπαιδευτή» εξομοιώνει τις δεξιότητες των επικαλούμενων εκπαιδευτών-αποφοίτων ΙΕΚ με αυτές των αποφοίτων ΤΕΦΑΑ πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Προτείνεται ότι το άρθρο 20 του συγκεκριμένου νομοσχεδίου να διαγραφεί.

Στο άρθρο 38 “Εργασιακός αθλητισμός” αναφέρεται ο θεσμός του εργασιακού αθλητισμού ο οποίος έχει τεράστια οφέλη στην υγεία και στην οικονομία της χώρας, χωρίς να αναφέρεται ότι είναι αρμοδιότητα των αποφοίτων ΤΕΦΑΑ, ενώ τα ΤΕΦΑΑ έχουν μαθήματα και ειδικότητες εργασιακού αθλητισμού. Προτείνεται το άρθρο αυτό να τροποποιηθεί ώστε να απασχολούνται μόνο απόφοιτοι ΤΕΦΑΑ.

Το νομοσχέδιο δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την απασχόληση ημιμαθών επαγγελματιών στον χώρο των γυμναστηρίων, της αθλητικής αναψυχής, της άσκησης για όλους του μαζικού αθλητισμού του εργασιακού αθλητισμού τις υπαίθριες δραστηριότητες αθλητικής αναψυχής που τόσα χρόνια υλοποιούνται με επιτυχία από τους αποφοίτους ΤΕΦΑΑ υπονομεύοντας την υγεία των πολιτών της χώρας. Προτείνεται η συνεργασία του υπουργείου, της ομοσπονδίας και της ΓΓΑ με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα για τη διοργάνωση πιστοποιημένων προγραμμάτων ΚΕΔΙΒΙΜ σε αθλήματα και αθλητικές δραστηριότητες αναψυχής που δεν διδάσκονται από τα ΤΕΦΑΑ. Επίσης, προτείνεται η συνεργασία της ΓΓΑ με τα πανεπιστήμια για την επιστημονική επίβλεψη και κατάρτιση των προγραμμάτων σπουδών των σχολών προπονητών και εκπαιδευτών της Γενικής Γραμματείας σε αθλήματα και αθλητικές δραστηριότητες αναψυχής τα οποία δεν διδάσκονται από τα ΤΕΦΑΑ».

H Αντιπεριφερειάρχης Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, δήλωσε: «Ειλικρινά εκείνο για το οποίο αναρωτιέμαι το τελευταίο χρονικό διάστημα ως Αντιπεριφερειάρχης και βλέποντας το ζόρι που αντιμετωπίζουμε με την πανδημία, είναι ότι θα μπορούσε κάλλιστα, λόγω της ανάγκης, μέσα σε μία εβδομάδα κάποιος να πάει να επιμορφωθεί και να μπει μέσα σε ένα νοσοκομείο και εμείς να αφήσουμε το θέμα της ζωής μας στα δικά του χέρια; Τόσο εύκολα; Γιατί κάπως έτσι φαίνεται αυτό το νομοσχέδιο. Δηλαδή το να προσπαθείς να τρέξεις για να προλάβεις τις ανάγκες του καιρού, δεν σημαίνει ότι μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, ή μέσα από ένα ΙΕΚ, ή σχολή ενδεχομένως αμφιβόλου πιστοποίησης, μπορείς να παίξεις με τις ψυχές και τις ανάγκες των πολιτών.

Σήμερα έχουμε φτάσει σε μία εποχή της απόλυτης πιστοποίησης της γνώσης. Η απόκτηση λίγων γνώσεων από εδώ και λίγο από εκεί, δεν προκαλεί τίποτα άλλο παρά μόνο βία, θυμό, και κάποια στιγμή αυτά δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Και βλέπουμε τα αποτελέσματα της ημιμάθειας και μέσα στους αθλητικούς χώρους. Εσείς πιστεύετε ότι δεν ευθυνόμαστε για όλη αυτήν την οπαδοποίηση, τη βία και για όλα αυτά τα νέα παιδιά που βγάζουν τον θυμό τους στους δρόμους, γιατί δεν ξέρουν από πού να κρατηθούν; Κάτι έχουμε χάσει. Ένα μόνο θέλω να σας πω. Ο καλύτερος, ο πιο αγαπημένος δάσκαλος ή καθηγητής, είναι ο γυμναστής ή ο προπονητής. Είναι και ο ψυχολόγος. Όταν λοιπόν αυτός δεν είναι καταρτισμένος, τότε κάτι χάνουμε. Η βία προκαλείται από έναν συναισθηματικό φόρτο που κάλλιστα ένας απόλυτα επιστημονικά καταρτισμένος καθηγητής, ειδικά γυμναστής, μπορεί να βοηθήσει ώστε να αποφορτιστεί. Δεν το έχουμε καταλάβει; Ε χάνουμε. Και αυτό θα διαιωνίζεται».

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του ΑΠΘ, Καθηγητής Χαράλαμπος Τσορμπατζούδης, δήλωσε ότι «Τα Τμήματα έχουν αναγνωρισμένη από την Πολιτεία παιδαγωγική επάρκεια. Οι απόφοιτοι των Τμημάτων έχουν παρακολουθήσει και εξεταστεί με επιτυχία σε περισσότερα από 20 μαθήματα παιδαγωγικής και διδακτικής κατεύθυνσης τα οποία τους καθιστούν ικανούς να σχεδιάζουν, να εφαρμόζουν και να αξιολογούν προγράμματα διδασκαλίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης που στηρίζονται σε βασικές παιδαγωγικές αρχές και ευρήματα από τις αθλητικές επιστήμες.

Η παιδαγωγική κατάρτιση των αποφοίτων μας, τους καθιστά ικανούς να πετυχαίνουν τους στόχους του αθλητισμού και να προάγουν με επιτυχία τη σωματική, τη συναισθηματική, την κοινωνική και την ηθική ανάπτυξη των μαθητών, των αθλητών/τριών και των ασκούμενων, όπως επίσης και την υγεία και την ασφάλεια τους τόσο στο σχολικό όσο και στο εξωσχολικό περιβάλλον. Οι απόφοιτοι των Τμημάτων μας είναι οι μοναδικοί που διαθέτουν γνώσεις και μεθόδους παιδαγωγικής, ψυχολογίας, φυσιολογίας και αθλητιατρικής, οι οποίες τους καθιστούν ικανούς να διδάξουν, να εφαρμόσουν με ασφάλεια και να αξιολογήσουν προγράμματα άσκησης σε όλο το φάσμα της αθλητικής δραστηριότητας».

O Πρόεδρος του ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ στις Σέρρες, Αν. Καθηγητής Μιχάλης Νικολαΐδης, αφού επισήμανε ότι η άσκηση και ο αθλητισμός είναι ένα ακαδημαϊκό και επιστημονικό αντικείμενο δήλωσε «Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, παραβλέπει ότι οι επαγγελματίες των προγραμμάτων άσκησης και αναψυχής πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με επιστημονικές γνώσεις ώστε να μπορούν να σχεδιάσουν ένα πρόγραμμα άσκησης. Ποιες επιστημονικές γνώσεις; Ως κατεξοχήν διεπιστημονικό αντικείμενο, απαιτεί να έχεις γνώσεις μαθηματικών (π.χ., για να αναλύεις την τακτική των αθλημάτων), φυσικής (π.χ., μηχανική της κίνησης, ρουχισμός), χημείας (π.χ., εργοφυσιολογία και διατροφή), ψυχολογίας (π.χ., κινητική μάθηση και συμπεριφορά), κοινωνιολογίας (π.χ., αξίες και ιδεολογία του αθλητισμού), παιδαγωγικής (εκμάθηση και διδασκαλία της ανθρώπινης κίνησης) και πολλών άλλων θεμελιωδών επιστημών. Γνώσεις που παρέχει και ικανότητες που αποκτούνται μόνο από ένα πανεπιστημιακό Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.

Ας μην ξεχνάμε, ότι ο απόφοιτος του ΤΕΦΑΑ δεν είναι παθητικός δέκτης της επιστημονικής πληροφορίας αλλά παραγωγός της. Αυτή είναι και η ειδοποιός διαφορά των Πανεπιστημίων και των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης.

Ο επαγγελματίας δεν μπορεί απλώς να καταρτίζεται – δεν είναι τεχνίτης. Προσφέρει γνώση και εμβαθύνει προσπαθώντας να επιλύσει σύνθετα θέματα άσκησης, αθλητισμού και ανθρώπινης απόδοσης. Με τόση πληροφορία εκεί έξω ο σύγχρονος επαγγελματίας άσκησης θα πρέπει να μπορεί να διακρίνει το αληθινό από το ψεύτικο και το πραγματικό από τον μύθο (π.χ., επιλογή του κατάλληλου μοντέλου άσκησης ή συμπληρωμάτων διατροφής). Θα πρέπει να είναι λοιπόν, θα μπορούσα να πω, ένας “κινητικά” και “αθλητικά” εγγράμματος επαγγελματίας άσκησης. Πώς θα διασφαλιστούν τα επαγγελματικά δικαιώματα του απόφοιτου ΤΕΦΑΑ; Τελικά, ποιος πρέπει  να είναι επαγγελματίας άσκησης; Προσωπικά, πιστεύω ότι ο απόφοιτος ΤΕΦΑΑ θα πρέπει να μπορεί, κατά αποκλειστικότητα, να εργάζεται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα έχει να κάνει με άσκηση και αθλητισμό (πλην ελάχιστων εξαιρέσεων) ειδικά όταν αφορά σε ανήλικους αθλητές. Ωστόσο, στην περίπτωση των προπονητών αθλημάτων, εκεί θα πρέπει, με αυστηρά κριτήρια, να μπορεί να δίνεται η δυνατότητα σε ανθρώπους με εγνωσμένη αθλητική εμπειρία να μπορούν να ασκούν το επάγγελμα του προπονητή, με προϋπόθεση να έχουν εκπαιδευθεί από τους καθ’ ύλην αρμόδιους, δηλαδή τα ΤΕΦΑΑ. Έτσι, θα μπορούσαν, π.χ. τα ΤΕΦΑΑ σε συνεργασία με τις ομοσπονδίες να οργανώσουν προγράμματα εκπαίδευσης, έτσι ώστε και οι μη απόφοιτοι των ΤΕΦΑΑ να αποκτούν τη βασική γνώση και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να εκπαιδεύσουν με ασφάλεια αθλητές. Ένας τρόπος για να γίνει κάτι τέτοιο υπάρχει εδώ και καιρό στα ελληνικά πανεπιστήμια και μάλιστα λειτουργεί με επιτυχία: είναι τα προγράμματα διά βίου μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ)».